بیماری پارکینسون پس از آلزایمر معمول‌ترین بیماری مخرب اعصاب به شمار می رود! بیماری پارکینسون یکی از انواع بیماری های نورولوژیک (عصبی) است که فرد مبتلا به این بیماری به تدریج توانایی جسمی خود را از دست داده و در صورت عدم تشخیص به موقع و یا انتخاب راهکار درمانی مناسب با سرعت بیشتری بر شدت علایم آن افزوده می شود. در این مقاله سعی کردیم به پرسش‌های اساسی شما در مورد این بیماری پاسخ بدهیم.
بیماری پارکینسون چیست ؟
بیماری پارکینسون یکی از انواع اختلالات مغزی بوده و یک اختلال عصبی پیشرونده است. اولین علایم این بیماری مشکلات حرکتی می‌باشد.
حرکت عضلات صاف ماهیچه‌ها و هماهنگی بین آنها به وسیله دوپامین کنترل می‌شود. ماده دوپامین از قسمتی از مغز میانی به نام هسته سیاه ترشح می‌شود. در بیماری پارکینسون سلول‌های هسته سیاه به تدریج از بین می‌روند و همین امر باعث می‌شود سطح دوپامین در مغز کاهش یابد. علایم بیماری پارکینسون زمانی ظاهر می‌شوند که سطح دوپامین تا ۸۰ درصد کم شده باشد.
درحال حاضر هیچ درمان قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد و علایم این بیماری با گذشت زمان شدیدتر می‌شود.
علایم بیماری پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون یکی از معدود بیماری‌هایی است که ممکن است چندین سال بعد از ابتلا شدن به آن علایم اولیه را بروز دهد. اما در این مدت بدن با بروز علایم جانبی سعی در آگاه کردن فرد دارد. علایمی که قبل از تشخیص بیماری پارکینسون گزارش شده‌اند می‌توانند به شما در تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کنند.
علایم جانبی بیماری پارکینسون عبارتند از:
- کاهش بویایی (آنوسمی)
- یبوست
- دست خط کوچک و فشرده
- تغییر در تن صدا
- حالت خمیده بدن
برای حل مشکل یبوست صورتی‌ها مقاله ۷ دارو و درمان خانگی برای یبوست را به شما پیشنهاد می‌کند.
مشکلات خفیف حرکتی عبارتند از:
- لرزش (لرزشی که در حالت استراحت بدن رخ می دهد)
- حرکات کند بدن
- سفتی بازوها، پاها و تنه
- عدم تعادل در هنگام راه رفتن و زمین خوردن
علایم ثانویه گزارش شده عبارتند از:
- حالت صورت خالی از احساس
- تمایل به گرفتن چیزی هنگام راه رفتن
- صحبت کردن با صدای گرفته و ضعیف
- تمایل به افتادن به پشت
- کاهش حرکات بازو هنگام راه رفتن
علایم شدیدتر دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درماتیت سبورئیک ( شوره سر )
- افزایش خطر ابتلا به ملانوم ( سرطان پوست )
- اختلالات خواب مثل صحبت کردن و راه رفتن در هنگام خواب
- افسردگی
- اضطراب
- توهم
- روان پریشی
- مشکلات حافظه
برای جلوگیری از عوارض بیماری پارکینسون در رابطه با مشکلات حافظه مقاله زیر را مطالعه کنید:
روش‌های تقویت حافظه و ۴ راه برای بررسی حافظه در منزل
[/box]
دلایل بیماری پارکینسون:
علت دقیق بیماری پارکینسون ناشناخته است. احتمالا از عوامل ابتلا به بیماری پارکینسون دو مولفه ژنتیکی و محیطی دخالت دارند. برخی دانشمندان بر این تصورند که که ویروس‌ها می توانند پارکینسون را تحریک کنند.
سطوح پایین دوپامین و نور اپی نفرین (ماده ای که دوپامین را تنظیم می کند)، با پارکینسون در ارتباط هستند.
پروتئین‌های غیرعادی بدن که Lewy نام دارند نیز، در مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون یافت شده است. اما دانشمندان در پاسخ به این سوال که آیا این پروتئین‌ها محرک پارکینسون هستند یا خیر؟ اختلاف نظر دارند.
با اینکه علت اصلی ابتلا به بیماری پارکینسون مشخص نیست ولی بر اساس تحقیقات چند گروه از مردم بیشتر در معرض ابتلا به این این بیماری‌اند. این داده‌هایی که از آمارها به دست آمده‌اند را در ادامه بخوانید.
- جنسیت: مردان یک و نیم برابر بیشتر از زنان به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند.
- نژاد: سفیدپوستان بیشتر از رنگین پوست‌ها به پارکینسون مبتلا می شوند.
- سن: بیماری پارکینسون معمولا در سنین ۵۰ تا ۶۰ سالگی ظاهر می شود. این بیماری فقط موارد معدودی در سنین زیر ۴۰ سال مشاهده شده است.
- سابقه خانوادگی: افرادی که اعضای نزدیک خانواده آنها مبتلا به بیماری پارکینسون هستند، به احتمال زیاد به پارکینسون مبتلا می شوند.
- سموم: قرار گرفتن در معرض سموم خاص ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد.
- آسیب به سر: افرادی که آسیب های شدید در ناحیه سر را تجربه می کنند ممکن است به بیماری پارکینسون مبتلا شوند.
البته مواردی که در بالا گفته شده الزاما همیشه باعث ابتلا شخص به بیماری پارکینسون نمی‌شود.
مراحل بیماری پارکینسون:
همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد بیماری پارکینسون یک بیماری پیشرونده است. این جمله به این معنی است که علایم این بیماری با گذر زمان شدیدتر از قبل می‌شود.
بسیاری از پزشکان این بیماری را به ۵ مرحله اصلی تقسیم می‌کنند. این تقسیم‌بندی باعث می‌شود پزشکان با توجه به نشانه های بیماری پیشرفت آن را تخمین بزنند.
مرحله ۱: این مرحله از بیماری پارکینسون خفیف‌ترین شکل آن است. در واقع علایم بیماری هنوز در زندگی و کارهای روزمره فرد اختلال ایجاد نمی‌کند. اغلب کسانی که در این مرحله علایم خفیف داشته‌اند اظهار کرده‌اند که فقط نیمی از بدنشان درگیر بوده است.
مرحله ۲: فاصله بین این مرحله با مرحله قبل می‌تواند چند ماه تا چندین سال طول بکشد. این فاصله زمانی با توجه به ژنتیک و محیط هر فرد متفاوت است.
در این مرحله ممکن است علایمی زیر ظاهر شوند:
- سفتی عضله
- لرزیدن
- تغییر در حالات صورت
سفتی عضلات باعث می‌شود زمان انجام کارهای روزمره طولانی شود. با این حال در این مرحله افراد مشکلات تعادلی را تجربه نمی‌کنند. همچنین ممکن است علایم بیماری پارکینسون در هر دو طرف بدن ظاهر شود. تغییر در نحوه راه رفتن و حالات صورت بیشتر به چشم می‌آیند.
مرحله ۳: در این مرحله، علایم بیماری پارکینسون به یک نقطه عطف تبدیل می‌شوند و علایم جدیدی ظاهر نمی‌شود. اما علایم قبلی شدیدتر شده و باعث ایجاد اختلال در امور روزمره می‌شوند. با وجود اینکه سرعت عمل بیمار در انجام کارها کم می‌شود و به سختی تعادل خود را حفظ می‌کند، اما در این مرحله بیمار هنوز می‌تواند بدون مراقبت دیگران فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهد.
مرحله ۴: گذر از مرحله ۳ به مرحله ۴ تغییرات قابل توجهی ایجاد می کند. در این مرحله از بیماری پارکینسون، ایستادن بدون واکر یا وسیله کمکی بسیار دشوار خواهد شد و همچنین واکنش‌ها و حرکات عضلانی نیز به طور قابل توجهی کند می شوند.
در مرحله ۴ از بیماری پارکینسون زندگی به تنهایی می تواند ناامن و احتمالاً خطرناک باشد.
مرحله ۵: در این مرحله پیشرفته از بیماری پارکینسون ، علایم شدید کمک شبانه روزی را به یک ضرورت تبدیل می کنند. ایستادن بسیار دشوار و در برخی موارد غیرممکن خواهد بود. به احتمال زیاد شخص برای جابجایی به کمک یک صندلی چرخ‌دار نیاز داشته باشد.
همچنین در این مرحله، افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است دچار گیجی و توهم شوند.
تشخیص بیماری پارکینسون
تا کنون هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص پارکینسون ابداع نشده است و تشخیص بیماری پارکینسون بر اساس سابقه سلامتی، معاینه جسمی و عصبی و همچنین بررسی علائم و نشانه‌ها انجام می شود.
ذر برخی شرایط ممکن است از آزمایش‌های تصویربرداری، مانند اسکن CAT یا MRI استفاده شود. همچنین ممکن است از اسکن‌های حامل دوپامین (DAT) استفاده شود. این آزمایش‌ها وجود بیماری پارکینسون را تایید نمی کنند، اما این روش‌ها عدم ابتلا به سایر بیماری‌ها را ثابت می‌کند و باعث حمایت از تشخیص پزشک می‌شود.
آیا بیماری پارکینسون درمان دارد؟
تا کنون درمان قطعی برای بیماری پارکینسون پیدا نشده است. اما روش‌هایی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری و درمان در در برخی موارد، در سراسر دنیا رایج است.
در حالت کلی بیماران برای درمان بیماری پارکینسون به ترکیبی از داروها، روش‌های درمانی و تغییر سبک زندگی نیاز دارند.
ورزش، رژیم غذایی متعادل و استراحت کافی قدم اول برای بهبود این بیماری است. گفتاردرمانی، کاردرمانی، و در مواقع خاصی فیزیوتراپی به بهبود ارتباطات بیمار کمک بزرگی می‌کنند.
[box type=”download” align=”” class=”” width=””]در ادامه این مطلب را بخوانید:
روش‌های افزایش انگیزه برای ورزش
[/box]
درمان بیماری پارکینسون با دارو
پزشکان برای کمک به درمان بیماری پارکینسون در اغلب موارد از دارو استفاده می‌کنند و تشخیص و تجویز دارو با توجه به علایم ظاهرشده صورت می‌گیرد. استفاده از دارو برای کمک به کنترل علایم جسمی و روحی کمک بزرگی می‌کند. در ادامه اسامی داروهای تجویزی برای بیماری پارکینسون را ذکر می‌کنیم:
توجه: استفاده خودسرانه از این داروها بدون تجویز پزشک ممکن است سلامتی بیمار را به خطر بیندازد.
- لوودوپا
- آگونیست‌های دوپامین
- آنتی کولینرژیک ها
- آمانتادین (Symmetrel)
- مهار کننده های COMT
- بازدارنده های MAO B
با گذشت زمان اثرگذاری داروهای پارکینسون کاهش می‌یابد و در آخرین مراحل بیماری پارکینسون، عوارض جانبی برخی از داروها ممکن است از مزایای آن بیشتر باشد.
درمان بیماری پارکینسون با جراحی
روش جراحی در بیماری پارکینسون مختص افرادی است که به درمان از طریق دارو و تغییر سبک زندگی پاسخ نمی دهند.
برای درمان پارکینسون از دو نوع جراحی استفاده می شود:
- تحریک عمیق مغز
- درمان با پمپ
آیا پارکینسون ارثی است؟
محققان بر این باورند که هم ژنتیک و هم محیط می توانند در ابتلا به پارکینسون یا عدم آن نقش داشته باشند. مقدار تاثیر ژنتیک در ابتلا به بیماری پارکینسون ناشناخته است.این درحالی است که بیشتر موارد ابتلا به بیماری پارکینسون در افرادی رخ می‌دهد که سابقه خانوادگی بیماری ندارند.
موارد ارثی پارکینسون معمولا بسیار نادر است. براساس گزارش موسسه ملی بهداشت، فقط ۱۵ درصد از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، سابقه خانوادگی این بیماری را دارند.
انواع بیماری پارکینسون
گروهی از بیماری‌ها که علایم مشابه بیماری پارکینسون دارند تحت اصطلاح عمومی پارکینسون قرار دارند. این به این معنا نیست که بیماری پارکینسون انواع مختلفی دارد. در ادامه ۴ نوع از رایج ترین اختلالات عصبی را برای شما شرح داده‌ایم.
پارکینسون اولیه
بیشتر بیمارانی که دچار بیماری پارکینسون شده‌اند (حدود ۸۰-۸۵٪)، در واقع مبتلا به پارکینسون اولیه ( بیماری ایدیوپاتیک پارکینسون ) هستند. این جمله به این معناست که این نوع از بیماری پارکینسون علت مشخصی ندارد. این نوع از بیماری پارکینسون به خوبی به داروهایی که باعث افزایش یا جایگزینی مولکولهای دوپامین در مغز می‌شوند، پاسخ دهد.
پارکینسون ثانویه
نوع دیگر بیماری پارکینسون، پارکینسونیسم ثانویه یا غیرمعمول یا پارکینسون پلاس نامیده می شوند. در بیماری پارکینسون ثانویه علت بیماری به طور کلی مشخص است. اگرچه تشخیص بیماری پارکینسون اولیه و پارکینسون ثانویه بسیار دشوار است، اما تفاوت اصلی این ۲ نوع از پارکینسون این است که بیماران مبتلا به پارکینسون ثانویه به داروهای تولیدکننده یا جایگزین دوپامین پاسخ خوبی نمی دهند.
پارکینسون ناشی از مواد مخدر
برخی از داروها مثل داروهای ضد روان پریشی می‌توانند منجر به بروز علایم شبیه بیماری پارکینسون شوند. تشخیص این نوع پارکینسون گرایی ناشی از دارو دشوار است اما علایم لرزش و بی ثباتی در صورت قطع مصرف دارو طی هفته‌ها یا ماه‌ها بهبود می یابد.
پارکینسون عروقی
به این نوع از بیماری پارکینسون، بیماری عروق مغزی نیز گفته می شود که در اثر یک سکته مغزی کوچک ایجاد می شود. این سکته در نتیجه منجر به مرگ قسمتهایی از مغز می شود و علائم شبیه بیماری پارکینسون در وضعیت جسمانی بیمار ظاهر می‌شود.
این وضعیت اغلب علایم مربوط به نیمه پایین بدن (مشکلات راه رفتن و بی اختیاری ادرار) و از دست دادن حافظه را نشان می دهد. بیماری پارکینسون عروقی با افزایش سن رخ می‌دهد و در افراد دیابتی بسیار شایع است.
آیا بیماری پارکینسون کشنده است؟
بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون فکر می‌کنند این بیماری کشنده است، در حالی که خود بیماری پارکینسون کشنده نیست. در برخی مواقع عوارض بیماری پارکینسون می‌تواند جدی باشد و منجر به مرگ بیمار شود.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، عوارض ناشی از بیماری پارکینسون را چهاردهمین علت مرگ و میر در ایالت متحده معرفی کرده است.
به پایان مقاله بیماری پارکینسون رسیدیم. از اینکه تا انتهای مقاله همراه ما بودید سپاسگزاریم. تیم صورتی‌ها تمام تلاش خود را به کار گرفته تا به همه سوالات شما در مورد بیماری پارکینسون پاسخ دهد. اگر پاسخ سوالاتتان در مقاله درج نشده است در قسمت دیدگاه‌ها مطرح کنید.
[box type=”download” align=”” class=”” width=””]در ادامه این مطلب را بخوانید:
عوارض بیش از حد فکر کردن: اگر بیش از حد فکر کنید این خطرات شما را تهدید می‌کند
[/box]
منابع: